Trong kỷ nguyên chuyển đổi số hiện nay, trí tuệ nhân tạo (AI) đang dần thay đổi cách thức hoạt động của nhiều ngành nghề trên toàn cầu, và kế toán cũng không nằm ngoài xu hướng đó. Với khả năng xử lý dữ liệu khổng lồ, tốc độ tính toán vượt trội và mức độ chính xác cao, AI đang tái cấu trúc lại cách thức thực hiện công việc kế toán, từ đó đặt ra những thách thức, nhưng đồng thời cũng mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp mới cho những người làm trong lĩnh vực này.
Ban đầu, AI xuất hiện trong lĩnh vực kế toán thông qua việc tự động hóa các tác vụ mang tính chất lặp lại như nhập liệu, kiểm tra hóa đơn, đối chiếu chứng từ hay lập báo cáo tài chính định kỳ. Những công việc vốn tiêu tốn nhiều thời gian và dễ xảy ra sai sót khi thực hiện thủ công, giờ đây có thể được AI xử lý một cách nhanh chóng và hiệu quả. Điều này khiến không ít người lo ngại rằng công nghệ có thể sẽ thay thế vai trò của kế toán viên trong tương lai gần. Tuy nhiên, thực tế lại đang diễn ra theo một chiều hướng khác, nơi mà AI trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực thay vì là đối thủ cạnh tranh.
Sự xuất hiện của AI đã mở ra một hướng đi mới cho nghề kế toán, đó là chuyển đổi từ người thực hiện các công việc mang tính kỹ thuật đơn thuần sang vai trò cố vấn tài chính, người phân tích và ra quyết định chiến lược. Nhờ sự hỗ trợ từ công nghệ, kế toán viên có nhiều thời gian hơn để tập trung vào việc phân tích dữ liệu tài chính, nhận diện các xu hướng và đưa ra những khuyến nghị giá trị cho doanh nghiệp. Chẳng hạn, thay vì chỉ ghi nhận số liệu, kế toán viên hiện đại có thể sử dụng các công cụ phân tích dữ liệu để dự đoán dòng tiền trong tương lai, đánh giá hiệu quả hoạt động của từng bộ phận và tư vấn cho ban lãnh đạo về các lựa chọn đầu tư tối ưu.
Không dừng lại ở đó, nhiều vị trí việc làm mới đã xuất hiện nhờ vào sự phát triển của AI trong kế toán. Các doanh nghiệp đang tìm kiếm những kế toán viên có khả năng sử dụng thành thạo các phần mềm tích hợp AI, hiểu biết về dữ liệu lớn (Big Data), và có khả năng tương tác với các bộ phận công nghệ để tùy chỉnh hệ thống tài chính theo nhu cầu riêng biệt. Ngoài ra, các vị trí như kiểm toán công nghệ, chuyên viên tích hợp hệ thống AI-kế toán, hay tư vấn tài chính kỹ thuật số đang ngày càng trở nên phổ biến và có mức thu nhập hấp dẫn. Đây là tín hiệu tích cực cho thấy AI không làm mất đi cơ hội việc làm mà đang tái định hình lại bản chất của nghề kế toán theo hướng chuyên sâu và đa dạng hơn.
Tuy nhiên, để tận dụng được những cơ hội này, kế toán viên cần chủ động nâng cao năng lực cá nhân. Việc trang bị các kỹ năng công nghệ như sử dụng phần mềm kế toán hiện đại (SAP, QuickBooks AI, Xero...), thành thạo Excel nâng cao, Power BI hay thậm chí là hiểu biết cơ bản về lập trình sẽ là lợi thế lớn. Song song với đó, các kỹ năng mềm như tư duy phản biện, giao tiếp hiệu quả, làm việc nhóm và đạo đức nghề nghiệp vẫn giữ vai trò quan trọng trong việc xây dựng một hình ảnh kế toán viên đáng tin cậy và chuyên nghiệp.
Ngoài ra, sự thay đổi trong nhu cầu tuyển dụng cũng đòi hỏi các cơ sở đào tạo nói chung và trường Đại học Nghệ An nói riêng phải điều chỉnh chương trình học cho phù hợp. Cần tích hợp các môn học về phân tích dữ liệu, trí tuệ nhân tạo trong kế toán, kỹ năng số vào chương trình đào tạo đại học và sau đại học. Việc tạo điều kiện cho sinh viên tiếp xúc với công nghệ từ sớm sẽ giúp họ tự tin hơn khi bước vào thị trường lao động đang thay đổi từng ngày.
.jpg)
Tổng kết lại, AI không phải là mối đe dọa cho nghề kế toán, mà chính là chất xúc tác thúc đẩy ngành nghề này phát triển lên một tầm cao mới. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng về kiến thức chuyên môn, kỹ năng công nghệ và tư duy linh hoạt, kế toán viên hoàn toàn có thể nắm bắt những cơ hội nghề nghiệp phong phú và bền vững trong thời đại trí tuệ nhân tạo đang lên ngôi.